Wanneer je renoveert, gaat dat vaak gepaard met de aanschaf van een nieuw verwarmingssysteem. De energieprijzen nog altijd een stuk hoger liggen dan voor de energiecrisis, dus een efficiënt verwarmingssysteem blijft belangrijk. Twee populaire opties zijn vandaag de gascondensatieketel (gebaseerd op fossiele brandstof) en de warmtepomp (op hernieuwbare energie). En wat veel mensen daarbij vergeten: je ramen spelen een verrassend grote rol in die keuze.

Ramen bepalen namelijk hoeveel warmte je woning verliest. Dat beïnvloedt rechtstreeks welk type verwarming het meest geschikt is. In dit artikel verneem je waarom.

Ramen zijn mogelijk één van de grootste bronnen van warmteverlies in een woning. Zeker bij oudere ramen met enkel glas of versleten profielen kan makkelijk 15% van de warmte verloren gaan. Dat gebeurt via het glas zelf, via slecht isolerende raamprofielen én via luchtlekken.

Als je zoveel warmte verliest, moet je verwarmingssysteem genoeg warmte kunnen opwekken om het toch nog warm genoeg te hebben in je woning. Daarom loont het om je ramen eerst onder de loep te nemen om je situatie juist in te schatten. Zowel het glas als het raamkozijn spelen een rol in hoe goed je woning warmte vasthoudt.

Het type glas bepaalt mee hoe warm je woning blijft. Een handig overzicht:

Enkel glas omvat slechts één enkele laag glas, biedt een slechte isolatie en heel veel warmteverlies.

• Dubbel glas bestaat uit twee glasplaten met lucht ertussen. Dit is de eerste generatie isolerende beglazing die al sinds de jaren ’70 in gebruik is. Hoewel al een pak beter dan enkel glas, heeft deze technologie op 50 jaar tijd ook al sterk aan impact verloren.
• Hoogrendementsglas (HR): dubbel glas met isolerende coating en edelgas tussen de platen, met een veel betere isolatie tot gevolg. De coating helpt ook bij warmere temperaturen om de straling van de zon te verminderen en oververhitting te vermijden.
• Driedubbel glas (triple): drie glasplaten met dubbele isolatie, ideaal voor energiezuinige of passiefwoningen, met minstens even goede isolatie als hoogrendementsglas.

Tegenwoordig wordt bijna altijd minstens hoogrendementsglas geplaatst. Wanneer oud dubbel glas vervangen wordt door HR++ beglazing, daalt het warmteverlies via de ruiten met ongeveer 50%. Voor een gemiddelde woning kan dat een besparing opleveren van zo’n 10 tot 15% op het energieverbruik voor verwarming, afhankelijk van de totale glasoppervlakte.

Niet alleen het glas telt. Ook het raamprofiel (het kozijn of chassis) beïnvloedt hoe goed je ramen isoleren. Slecht sluitende, verouderde kozijnen zorgen voor koudebruggen en luchtlekken. Dit zijn de drie meest gebruikte materialen:

• Houten ramen: goede natuurlijke isolatie;
• Pvc-ramen: zeer goede isolatiewaarden dankzij meerdere dichtingen en luchtkamers;
• Aluminium ramen: iets lagere isolatiewaarde dan hout of pvc, maar sterk verbeterd dankzij thermische onderbrekingen.

Bij het kiezen van kozijnen spelen ook onderhoud, levensduur, milieubelasting, mechanische sterkte en temperatuurbestendigheid een rol. Laat je dus goed informeren.

En tenslotte: los van de kwaliteit van het glas en het type profielen, kunnen ramen ook gewoon slecht geplaatst worden natuurlijk. Als er een luchtlek is, kun je niet winnen.

Een gascondensatieketel verwarmt snel en op hoge temperatuur. Daardoor is hij geschikt voor woningen met slechte of matige isolatie, zoals oudere huizen met standaard dubbel glas. Als je nog niet aan nieuwe ramen toe bent, kan dit een kortetermijnoplossing zijn.

Je kunt een gascondensatieketel ook combineren met een warmtepomp om toch al te genieten van de voordelen van de warmtepomp. Dan heb je een hybride warmtepomp.

Een warmtepomp werkt optimaal op lage temperaturen (35–55°C). Dat is prima in een goed geïsoleerde woning met hoogrendementsglas of driedubbel glas. Maar in een slecht geïsoleerd huis moet de warmtepomp veel harder werken, wat leidt tot:

• Een lager rendement (COP);
• Een hoger verbruik;
• Minder comfort bij koud weer.

Als je je ramen vernieuwt alvorens je een nieuwe verwarming kiest, dan verandert dat de situatie grondig. Je ramen zijn dus niet zomaar een detail – ze vormen mee de basis van je verwarmingskeuze.